Technologie informatyczne w służbie seniorom

EICTA – Europejski Związek Narodowych Zrzeszeń Firm Informatycznych, Telekomunikacyjnych i Elektronicznych, w tym PIIT, uważają, że Europie niezbędna jest zdecydowana, długoterminowa strategia mająca na celu uniknięcie marginalizacji względem szybko kształtującego się społeczeństwa informacyjnego, grożącej ok. 30-40 proc. populacji.

Zapotrzebowanie na usługi zdrowotne i socjalne będzie wzrastać wraz ze wzrostem liczby ludzi bardzo starych i słabych (grupa ludzi w wieku powyżej 80 lat niemal podwoi się do 2050 r.), podczas gdy zdolności finansowe sprostania takim usługom już budzą duże obawy. W związku z tym Komisja Europejska podjęła decyzję o uruchomieniu planu działania w sprawie komfortowego funkcjonowania osób starszych w społeczeństwie informacyjnym, ogłoszonego w ramach inicjatywy i2010. Plan działania ma na celu nie tylko umożliwienie starszym ludziom lepszej jakości życia poprzez znaczące oszczędności w opiece zdrowotnej i socjalnej, lecz ma również na celu pomoc w stworzeniu w Europie silnej bazy przemysłowej dla technologii teleinformatycznej i populacji osób starszych. Nowoczesne technologie informacyjne mogą pomóc osobom starszym poprawić jakość życia, zachować lepsze zdrowie oraz dłużej pozostać aktywnymi w pracy i w społeczności, prowadząc do znaczących korzyści dla gospodarki i ogółu społeczeństwa. Europa ma już pewne osiągnięcia w tym zakresie - w wyniku unijnych projektów badawczych zostały już opracowane technologie dla spersonalizowanego systemu prowadzenia opieki domowej, zdalnego monitorowania zdrowia i poradnictwa zdrowotnego, inteligentnych alarmów itp.

Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji planuje aktywnie włączyć się do akcji EICTA zwłaszcza w zakresie adaptacji osób starszych do warunków nowoczesnego społeczeństwa informacyjnego. „Ludzie powyżej 50 roku życia to olbrzymi, niemożliwy do przecenienia rezerwuar wiedzy, umiejętności i doświadczenia” – stwierdził wiceprezes Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji Aleksander Frydrych. „Jeżeli ta ogromna baza wiedzy pozostanie poza Siecią, będzie to niedająca się nigdy odrobić strata dotykająca całe społeczeństwo. Musimy zrobić wszystko, co możliwe, by naszym seniorom ułatwić funkcjonowanie w wirtualnej przestrzeni informacyjnej, przyczyniając się zarówno do wzrostu jakości ich życia, jak i we własnym najlepiej pojętym interesie. Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji będzie wspierać wszelkie inicjatywy w tym kierunku – podobnie jak to już czynią analogiczne do PIIT organizacje m.in. w Hiszpanii, Holandii, Danii i Wielkiej Brytanii”.

Ludzie starsi wobec nowych technologii mogą mieć stosunkowo słabą pozycję. Może to wynikać z ich osobistej sytuacji (dochody, wykształcenie, położenie geograficzne, zdrowie, ewentualne upośledzenia oraz kwestie płci), złożoności technologii lub mediacji specjalistów (lekarzy, rehabilitantów, specjalistów terenowych ds. przystosowania do samodzielnego życia i miejsca pracy), formalnych i nieformalnych dostawców usług opieki oraz członków rodziny. Ponadto produkty i usługi często nie są przystosowane do spełniania określonych potrzeb starszych użytkowników lub nie są należycie dostępne, stwarzając przez to u tych ludzi uczucie frustracji i zależności. Zważywszy na szybki rozwój techniczny, jeżeli nie zostaną podjęte odpowiednie działania, „przyszłe starsze osoby” również napotkają taką sytuację. Ludzie starsi narażeni są na szczególne ryzyko niewykorzystania korzyści wynikających ze społeczeństwa informacyjnego, ponieważ wielu z nich nie ma podstawowego dostępu do sieci komunikacyjnych, np. technologii szerokopasmowych i informacyjnych. Tylko 10 % ludzi w wieku powyżej 65 lat korzysta regularnie z Internetu. Do przyczyn ograniczonego dostępu należy najczęściej niedostateczna motywacja, brak środków finansowych, nieumiejętność posługiwania się technologią cyfrową i brak praktycznego wyszkolenia.

Obecnie rynek nie inwestuje dostatecznie w innowacje w zakresie znaczących i przystępnych rozwiązań dla starszych użytkowników, takich jak łatwe w korzystaniu usługi dla potrzeb samodzielnego i zdrowego życia. Istnieje potrzeba przerwania błędnego koła w postaci niedostatku odpowiednich rozwiązań, świadomości, ekonomii skali i norm oraz trwałych modeli gospodarczych, co prowadzi z kolei do niedostatecznych inwestycji w badania i innowacyjne rozwiązania. Plan działania w sprawie ICT dla komfortowego funkcjonowania osób starszych będzie kluczowym wkładem do europejskiej inicjatywy e-Inclusion w 2008 r. Stworzony zostanie portal internetowy poświęcony ICT i populacji osób starszych.